Նորություններ

Իսրայելի ապագա նախարարները և ԱՄՆ-ը։ Ու՞մն է վերջին խոսքը

15 / 11 / 2022

Իսրայելում հինգերորդ անընդմեջ արտահերթ ընտրությունները զգալիորեն փոխեցին քաղաքական դաշտը։ Բենիամին Նեթանյահուի (Բիբի) գլխավորած «Լիկուդ» դաշինքի հաղթանակը, ինչպես նաև նրա դաշնակիցների մեծ թվով ձայները հնարավորություն տվեցին իրենց օգտին բալանսը փոխելու։ Քնեսեթը՝ Իսրայելի խորհրդարանը, ունի ընդամենը 120 տեղ։ Կոալիցիա կազմելու համար ուժերից մեկը պետք է աջակցություն ստանա այլ կուսակցություններից, իսկ պատգամավորական մանդատների ընդհանուր թիվը պետք է լինի առնվազն 61 (խորհրդարանական մանդատների կեսից ավելին)։ Ընդհանուր առմամբ, Բիբիի կոալիցիան, որը ներառում է ծայրահեղ աջ ու կրոնական ուղղափառ կուսակցություններ, ստացել է 64 մանդատ։ Այսպիսով, Իսրայելի նախագահ Յիցհակ Հերցոգը Բենիամին Նեթանյահուին հանձնարարել է ձևավորել նախարարների նոր կաբինետ։ Այս փուլում գլխավոր խնդիրը նախարարական պորտֆելների հարցում կոնսենսուսի գալն է, այն է՝ կառավարությունում ինչ պաշտոններ կստանան կոալիցիայում ընդգրկված կուսակցությունների ներկայացուցիչները։ Եվ այստեղ առաջանում է մի կարևոր խնդիր։

Խնդրի էությունը կայանում է նրանում, որ Բիբիի գլխավոր գործընկերները Կրոնական սիոնիստներն են (հա-Զիոնութ հա-Դատիտ), որոնք խորհրդարանում 14 մանդատ ստացան (Լիկուդ կուսակցությունը՝ 32)։ Համեմատելով Նեթանյահուի մյուս ավանդական գործընկերների (կրոնական կուսակցությունների) տեղերի թիվը՝ Կրոնական սիոնիստները երկրորդ տեղում են ընդհանուր դաշինքում: Այսպիսով, նրանք կարող են որակավորվել ավելի «ծանր պորտֆելների» համար (ներքին անվտանգության նախարար, պաշտպանության նախարար, ֆինանսների նախարար և այլն):

Կրոնական սիոնիստների ղեկավարության մեջ են Բեցալել Սմոտրիչը և Իտամար Բեն-Գվիրը, որոնք անդամակցել կամ համակրում էին արմատական ​​ազգայնական «Կաչ» շարժմանը, որի պառակտումից հետո Իսրայելում, ԱՄՆ-ում, ԵՄ-ում և այլ երկրներում այն ճանաչվեց որպես ահաբեկչական կազմակերպություն։ Իտամար Բեն-Գվիրը նույնպես դատապարտվել է 2007 թվականին ահաբեկչական կազմակերպության աջակցելու և ռասիզմ հրահրելու համար։ Բեցալել Սմոտրիչը նաև բազմիցս հանդես է եկել ռասիստական ​​հայտարարություններով։ Այսպիսով, Քնեսեթում մեծ թվով մանդատներ ստացած այս քաղաքական ուժի երկու առաջնորդներն էլ տոքսիկ են ինչպես շատ իսրայելցիների, այնպես էլ օտարերկրյա գործընկերների համար։

Այսօր, հաշվի առնելով Կրոնական սիոնիստների հաջողությունները, Բեն-Գվիրը ցանկանում է դառնալ ներքին անվտանգության նախարար, այսինքն՝ նա պատասխանատու կլինի Իսրայելի ոստիկանության և Երուսաղեմի սրբավայրերի, այդ թվում՝ Ալ-Աքսա մզկիթի (որի շուրջ պարբերաբար արաբների հետ բախումներ են տեղի ունենում) վերաբերյալ քաղաքականության համար։ Բեցալել Սմոտրիչն ասել է, որ ցանկանում է դառնալ պաշտպանության նախարար։

Նախարարական պաշտոններ նշանակելիս կարևոր է հաշվի առնել միջազգային համատեքստը, քանի որ գործողությունները դաշնակիցների հետ համակարգելու համար անհրաժեշտ է փոխադարձ վստահության բարձր մակարդակ։ Օրինակ, Բայդենի վարչակազմը դժվար թե համագործակցի հրեա ռասիստ Իտամար Բեն-Գվիրի հետ, «Axios»-ին ասել են ամերիկացի երկու պաշտոնյաներ: Հաղորդվում է, որ ԱՄՆ պետքարտուղար Թոնի Բլինկենը և ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջեք Սալիվանը նույնպես ակնարկել են Բեն Գվիրի և այլ աջ ծայրահեղականների հետ չհամագործակցելու հնարավորության մասին անցյալ շաբաթ Իսրայելի նախագահ Իցհակ Հերցոգի հետ իրենց հանդիպումների ժամանակ: Թեև դեռ պաշտոնական որոշում չի կայացվել, սակայն եթե Բայդենի վարչակազմը բոյկոտի Բեն Գվիրին, դա աննախադեպ իրադարձություն կլինի, որը, հավանաբար, բացասական հետևանքներ կունենա ԱՄՆ-Իսրայել հարաբերությունների վրա։

Բենիամին Նեթանյահուն չի կարող անտեսել իր ռազմավարական դաշնակցի դիրքորոշումը։ Կա՛մ նա ստիպված կլինի երկու նախարարական պորտֆելները հանձնել սեփական կուսակցության անդամներին, կա՛մ կրոնական կուսակցությունների կոալիցիոն դաշնակիցներին (ինչը նույնպես դժգոհություն կառաջացնի իսրայելական հասարակության մեջ)։ Հակառակ դեպքում ապագա վարչապետը ստիպված կլինի երկար ու ծանր դիվանագիտական ​​աշխատանք կատարել ամերիկյան դաշնակիցների հետ՝ փորձելով համոզել նրանց ընդունել այդ նշանակումները։ Այնուամենայնիվ, նման արդյունքի հավանականությունը ցածր է:

Այսպիսով, որքան էլ Իսրայելն ինքնաբավ լինի, նա ստիպված է առաջնորդվել իր գլխավոր դաշնակցի կարծիքով, քանի որ հենց նրա հետ են կապված անվտանգության հիմնական խնդիրները: Ու ուշագրավ է, որ բուն իսրայելական հասարակությունում չկա դիսկուրս այն մասին, թե «մենք պետք է հարմարվենք ԱՄՆ-ին», կամ «մենք ԱՄՆ-ի գաղութն ենք, քանի որ նրանք մեր փոխարեն նման որոշումներ են կայացնում»։ Որովհետեւ հանրությունը հասկանում է այս հարցերիկարևորությունն ու նրբությունը։

 

Related Posts

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *